پیری ، فرآیندی طبیعی در چرخه زندگی ماست. یکی از اثرات افزایش سن ، تغییرات ظاهری بر پوست صورت است. چروک ها ، لک ها و افتادگی پوست از جمله این تغییرات است. اما آیا می توان با این تغییرات طبیعی مبارزه کرد؟ من فاطمه حبشی هستم. با من تا انتهای این مقاله همراه باشید تا از فرآیند پیری پوست و روش های جلوگیری از آن ، بیشتر بدانیم.
به طور کلی اولین علائم پیری از دهه دوم زندگی به تدریج در سطح پوست ظاهر می شود. ابتدا خطوط ریز شروع به نمایان شدن می کنند، سپس عمق پیدا کردن چین و چروک و افتادگی صورت، کاهش خاصیت ارتجاعی پوست و از بین رفتن چربی زیر پوست به مرور زمان محسوس می شود.
پوست به دلایل مختلفی پیر می شود. بسیاری از علل پیری پوست مانند افزایش سن و ژنتیک کاملا طبیعی هستند. با این حال، عواملی وجود دارد که باعث پیری زودرس پوست می شود و خوشبختانه می توان از رویارویی با آن ها پیشگیری کرد و یا تاثیر آن ها را بر پوست به حداقل رساند.
از طرفی باید بگویم که یک رویکرد جامع به سبک زندگی و مراقبت از پوست می تواند در کاهش علائم آشکار پیری پوست و جلوگیری از پیری زودرس پوست مفید باشد.
اگر از تأثیر عوامل داخلی و خارجی بر عملکرد و ساختار پوست آگاه باشیم، می‌توانیم به خوبی از پوست خود مراقبت کنیم و روش‌های مناسب برای جوانسازی پوست را برگزینیم.
سه علامت اصلی پیری وجود دارد که هر کدام به شکلی متفاوت روی پوست صورت تاثیر می گذارد.
چین و چروک
خطوط ریز و چین و چروک اولین نشانه آشکار پیری پوست هستند. چین و چروک های کوچک و کم عمق که خطوط خنده یا خطوط پای کلاغی نامیده می شوند، معمولا در گوشه چشم ایجاد می شوند و چشم ها را کوچک تر از حالت عادی جلوه می دهند. این خطوط ریز معمولاً در حدود ۳۰ سالگی ظاهر می‌شوند اما دقیق تر بخواهم بگویم ، زمان ظهور آن ها به سبک زندگی و ژنتیک ما بستگی دارد. بعد از چین و چروک دور چشم نوبت به چین و چروک روی پیشانی می رسد. . در ابتدا این چین و چروک ها فقط در حین شکل دادن به پیشانی و جمع کردن ابروها دیده می شود اما با افزایش سن، چین و چروک های روی پیشانی ما بیشتر به چشم می آیند و تبدیل به چین و چروک های دائمی می شوند که حتی زمانی که صورت ثابت است نیز به چشم می آیند. خطوط عمودی نیز با اخم کردن بین ابروها ایجاد می شود و معمولا بعد از همه خط و خطوط ها ظاهر می شود.
کاهش حجم عضلات صورت
معمولا تشخیص گود رفتگی صورت کمی دشوار است. این وضعیت در نهایت منجر به افتادگی پوست، صاف شدن گونه ها و «گردن بوقلمون» می شود. در نتیجه ظاهر کلی صورت تغییر می کند و چهره خسته و پژمرده می شود.
چین و چروک هایی که بین بینی و دهان ایجاد می شوند و به چین های نازولبیال معروف هستند نیز به دلیل افتادگی پوست و کاهش حجم صورت ایجاد می شوند.
از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پوست
پیوند های ساختاری در پوست با افزایش سن ضعیف می شوند. در نتیجه کلاژن های نگهدارنده پوست کاهش یافته و پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد. همچنین پوست خشک و پر از چین و چروک می شود و درخشندگی و شادابی جوانی خود را از دست می دهد. این تغییر معمولا دیر تر از سایر علائم بروز می کند و معمولا در اکثر افراد بعد از ۵۰ سالگی ظاهر می شود.
علل پیری پوست
سن و ژنتیک
برخی از علل پیری پوست اجتناب ناپذیر هستند. مانند تاثیرات سن و یا ژنتیک. برخی از بیماری های ژنتیکی می تواند چهره را از بدو تولد پیر و چروکیده جلوه بدهد و یا سرعت پیری پوست را در فرد افزایش یا کاهش دهد. جالب است بدانید ژنتیک نقش مهمی در پیری پوست دارد. به طوری که حتی نوع و رنگ پوست ذاتی ما بر سرعت پیری پوست تأثیر می گذارد. مثلا احتمال ایجاد چین و چروک در پوست های روشن یا پوست های حساس در سنین پایین تر از پوست های تیره تر بیشتر است.
اثرات هورمون ها
کاهش سطح استروژن باعث کاهش انتقال پیام بین سلول ها می شود.
کاهش جریان خون در پوست نیز در رساندن مواد مغذی و اکسیژن به سطح پوست اختلال ایجاد می کند. در نتیجه درخشش پوست نیز از بین می رود و پوست تغییر رنگ پیدا می کند.
علل محیطی پیری پوست
بسیاری از عوامل خارجی بر سرعت پیری پوست تأثیر می‌گذارند که همگی به فرآیندی به نام استرس اکسیداتیو مربوط می‌شوند.
استرس اکسیداتیو باعث آزاد شدن مولکول هایی به نام رادیکال های آزاد می شود. رادیکال های آزاد باعث پیری زودرس پوست، آسیب به ساختارهای پوست و از بین بردن مواد تشکیل دهنده پوست مانند اسید هیالورونیک، کلاژن و الاستین می شوند. پوست حاوی مولکول هایی به نام آنتی اکسیدان است که توانایی جذب و توقف رادیکال های آزاد را دارند. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد را در شرایط عادی جذب و خنثی می کنند. اما توانایی پوست در غیر فعال کردن رادیکال های آزاد به مرور زمان کاهش می یابد و به تمام اجزای سلول های پوست آسیب می رساند. عوامل متعددی از شیوه زندگی نیز باعث ایجاد فرآیند استرس اکسیداتیو می شوند. در زیر به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت.
نور خورشید
اشعه خورشید عامل خارجی اصلی پیری پوست به دلیل استرس اکسیداتیو است. آسیب به پوست در اثر نور خورشید و از بین رفتن رنگدانه های پوست ، اصلی ترن عامل ایجاد لک و پیری پوست است.
تغذیه
آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که توانایی خنثی کردن رادیکال های آزاد را دارند و پوست را از آسیب ناشی از اکسیدان ها نجات می دهند . به همین دلیل است که مصرف زیاد میوه های سرشار از آنتی اکسیدان و سبزیجات نقش مهمی در مراقبت و جلوگیری از پیری پوست دارد.
مراقبت نامناسب از پوست
اگر به خوبی از پوست خود مراقبت نکنید یا از محصولاتی استفاده کنید که با پوست شما سازگاری ندارد ، پوست شما سریعتر پیر می شود. برای مراقبت از پوست خود، باید از پاک کننده های ملایم مناسب با نوع پوست خود استفاده کنید و از محصولاتی استفاده کنید که برای درمان مشکلات پوستی شما اختصاصی شده اند. محافظت از پوست در برابر نور خورشید برای جلوگیری از پیری زودرس پوست ضروری است و لازمه این کار استفاده از لوازم مراقبت از پوست با کیفیت و مناسب است.
چگونه از پیری پوست جلوگیری کنیم؟
تا به اینجا از علل و عواملی که پیری پوست را تسریع می کنند آگاه شدیم. اما چگونه می توان از نابودی شادابی و جوانی چهره خود پیشگیری کرد؟ باید بگویم که اتخاذ رویکردی جامع برای مراقبت از پوست و تغییر سبک زندگی به جلوگیری از پیری زودرس پوست کمک می کند و علائم آشکار پیری پوست را کاهش می دهد. در زیر به روش های پیشگیری از پیری پوست خواهیم پرداخت.
تغذیه اصولی
یک رژیم غذایی سالم سرشار از میوه ها و سبزیجات تضمین می کند که آنتی اکسیدان کافی برای محدود کردن اثرات مضر رادیکال های آزاد دریافت می کنید. شما باید سعی کنید رژیم غذایی خود را تا حد امکان متنوع نگه دارید، اما باید بدانید که برخی از غذاها سرشار از آنتی اکسیدان هستند و حتی می توانند از پوست محافظت کنند . این مواد غذایی شامل غذاهای سالم مانند هویج، زردآلو و سایر میوه ها و سبزیجات زرد و نارنجی هستند. زغال اخته، سبزیجات برگدار، فلفل، گوجه فرنگی، لوبیا و سایر حبوبات، ماهی (مخصوصاً سالمون) و آجیل نیز از جمله مواد غذایی آنتی اکسیدان و دوستدار پوست محسوب می شوند.
در عین حال باید بدانید که برخی از غذاها مضر هستند و باید در خوردن آن ها تعادل را رعایت کنید . رژیم غذایی سرشار از چربی ها و کربوهیدرات ها روند پیری پوست را تسریع می کند.
همچنین نوشیدن روزانه حداقل ۸ لیوان آب به هیدراته ماندن و جلوگیری از افتادگی پوست کمک می کند.
ورزش روزانه
با روزی ۲۰ دقیقه ورزش کردن ، اکسیژن رسانی به بافت های پوست خود را افزایش دهید و از پیری پوست خود جلوگیری کنید. همچنین ورزش کردن به خروج مواد زاید داخل بدن کمک می کند که همین امر ، تاثیر بسزایی در حفظ سلامت و جوانسازی پوست دارد.
ترک سیگار و دخانیات
سیگار روند پیری پوست را تسریع می کند، خاصیت ارتجاعی پوست را کاهش می دهد و به دلیل اختلال در اکسیژن رشانی ، پوست را تیره و کبود می کند. وقتی سیگار را ترک می کنید، حجم مواد شیمیایی و نیکوتین سیگار در خون کاهش یافته و پوست شروع به بازسازی و احیا می کند.
روتین آبرسانی و مرطوب سازی پوست
پوست با افزایش سن نازک تر می شود و در نتیجه چین و چروک روی آن بیشتر نمایان می شود. به همین دلیل، مرطوب‌کننده‌ای که پوست را نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر می‌کند، یکی از ساده ترین و در عین حال موثرترین محصولات ضد پیری موجود است. هر روز از مرطوب کننده استفاده کنید و معجزه آن را در صورت خود ببینید.
به علاوه استفاده از محصولات مناسب برای یک روتین آبرسان و استفاده از لوازم آرایشی با کیفیت برای جلوگیری از پیری زودرس پوست لازم است.
استفاده از ضد آفتاب
اگر عادت به استفاده از ضد آفتاب ندارید، بهتر است همین حالا این عادت را در خود ایجاد کنید. آسیب های ناشی از اشعه ماوراء بنفش قوی عامل اصلی پیری پوست است، وقتی برای مدت طولانی زیر نور خورشید می مانید، قسمت های زیادی از بدن خود را در معرض نور خورشید قرار می دهید و با آفتاب گرفتن، این آسیب را تشدید می کنید. هر روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و زمانی که در خارج از منزل هستید هر چند ساعت یکبار ضد آفتاب خود را تجدید کنید. در حالت ایده آل، از ضد آفتابی با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید که ضدآب بوده و دامنه حفاظتی وسیعی داشته باشد. برخی از مرطوب کننده ها دارای محصولات ضد آفتاب هستند، اما ضد آفتاب آنها برای در امان ماندن از امواج خورشیدی کافی نیست. بهتر است از ضد آفتاب مناسب با نوع پوست خود به صورت دو انگشت کامل استفاده کنید تا ایمنی مناسبی برای پوست خود به ارمغان بیاورید
مصرف آنتی اکسیدان
کلاژن پروتئینی با خاصیت ارتجاعی است که باعث می شود پوست جوان تر و محکم تر به نظر برسد. روند طبیعی پیری و قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مرور زمان باعث کاهش کلاژن پوست می شود. جلوگیری از کاهش کلاژن ممکن نیست، اما مصرف آنتی اکسیدان هایی مثل ایدبنون می تواند تولید کلاژن را افزایش دهد و خشکی پوست و چین و چروک را کاهش دهد. علاوه بر این، از آنجایی که آنتی اکسیدان ها با هم بهترین عملکرد را دارند، بهتر است سایر آنتی اکسیدان های قوی مانند ویتامین E و C، رسوراترول و رتینول را در برنامه مراقبت از پوست خود قرار دهید.
پاکسازی و لایه برداری اصولی
گرد و غبار و سلول های مرده پوست باعث ایجاد لک پوست شده و شفافیت پوست را کاهش می دهند. پاکسازی و لایه برداری به سلول های پوست سالم این فرصت را می دهد که پس از ناپدید شدن سلول های مرده ، روند سلول سازی را از سر بگیرند. اگر پوست حساسی دارید از یک پاک کننده ملایم استفاده کنید و به هیچ وجه آن را محکم مالش ندهید و این کار را تا زمینی که پوست کاملا تمیز شود ادامه دهید. بسیاری از افراد پوست خود را بیش از حد لایه برداری می کنند که این عامل خود به پیری و آسیب پذیر تر شدن پوست می انجامد.
باید اضافه کنم که برخی از محصولات لایه بردار و اسکراب ، قابلیت حساسیت زایی در پوست های حساس را دارند. بنابراین قبل از استفاده از محصولات مراقبت از پوست، مراقب واکنش پوست خود باشید و با یک متخصص پوست مشورت کنید.
خواب کافی
از جمله روش های جلوگیری از پیری پوست ، خواب کافی در شبانه روز است. پیشنهاد می شود ۶ تا ۸ ساعت خواب را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
همچنین پوزیشن بدن در خواب نقش مهمی در خستگی پوست دارد. خوابیدن به پهلو، اگرچه راحت است، اما به پوست آسیب می رساند، زیرا گونه باید تمام وزن سر را در این حالت نگه دارد. پیشنهاد می شود برای جلوگیری از آسیب پوستی به حالت طاق باز بخوابید.
رعایت بهداشت سرویس خواب
روبالشتی خود را هفته ای دو مرتبه بشویید. این کار شاید خیلی سخت به نظر برسد اما در نهایت متوجه می شوید که چه قدم مثبتی برای سلامت پوست خود برداشته اید. باکتری های روی سطح بالش نه تنها باعث ایجاد مشکلات پوستی می شوند بلکه به تدرسج سبب افتادگی و پیری پوست خواهند شد. به علاوه فراموش نکنید که حتما در زمان خواب آرایش صورت خود را پاک کنید تا از آلوده شدن روبالشتی و آسیب پوستی خود جلوگیری کنید.
ماساژ پوست
ماساژ پوست از جمله عوامل موثر در حفظ ساختار پوست و کلاژن سازی است . با ماساژ روزانه پوست خود از پیری و افتادگی پوست خود جلوگیری کنید. همچنین می توانید از یک بخور ملایم برای مرطوب سازی پوست خود استفاده کنید.
داروهای کلاژن ساز و جوانساز
سوال همیشگی مراجعان من دقیقا مربوط به همین قضیه است. آیا داروهای جوانساز می توانند از پیری پوست جلوگیری کنند؟ توجه کنید که کلاژن سازی طبیعی پوست حدودا تا پنجمین دهه زندگی فرد اتفاق می افتد و پس از آن متوقف می شود. مکمل های کلاژن ساز و جوانساز اگر به صورت مداوم مصرف شوند، می توانند این کلاژن سازی را تا چند سال افزایش دهند. به قولی به شما کمک می کنند تا کمی دیرتر به پیری پوست دچار شوید. اما هیچ تاثیری در چروک های قدیمی صورت شما نخواهند داشت. پس از این داروها انتظار معجزه نداشته باشید!
