گاهی اوقات پوست شما بدون دلیل ظاهری ( و گاها بدن دلیل منطقی! ) شروع به خارش می کند. این مشکل ممکن است در نگاه اول بسیار طبیعی به نظر برسد، اما اگر خارش پوست دردناک و ادامه دار شود و حالتی بیماری گونه به خود بگیرد ، می تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و حتی خواب شما را مختل کند.
اغلب اوقات تشخیص علت خارش پوست دشوار است. گاهی اوقات دلیل آن ساده است و به لباسی که می پوشید مربوط می شود. اما گاهی خارش پوست می تواند نشانه مشکلات جدی تری باشد، مانند بثورات پوستی یا بیماری های زمینه ای دیگر.
بسیاری از مردم با مرطوب کردن روزانه، استفاده از پاک کننده های ملایم و حمام کردن در آب خنک تسکین می یابند. با این حال، بهبود طولانی مدت نیاز به شناسایی و درمان علت خارش پوست دارد. من مریم حبشی هستم و در این مقاله قصد دارم به علل خارش پوست بپردازم و روش های درمان و پیشگیری آن را توضیح دهم.
علائم خارش روی پوست
وقتی در مورد خارش پوست صحبت می کنیم، ممکن است به نواحی کوچک و خاص پوست شما مانند دست ها، پاها یا کل بدن شما اشاره کنیم. این مشکل گاهی بدون تغییرات قابل توجه روی پوست رخ می دهد و گاهی با علائم زیر همراه است:
قرمزی پوست
یک برآمدگی، لکه یا تاول
پوست خشک یا ترک خورده
پوسته پوسته شدن یا چربی بیش از حد پوست
علل خارش پوست را بشناسید
در پاسخ به این سوال که چرا پوست ما شروع به خارش می کند باید بگویم که احساس خارش زمانی اتفاق می افتد که اعصاب پوست بدن پس از تماس با یک محرک از طریق رشته های عصبی به مغز ما پیام هایی می فرستند. جالب است بدانید که خارش و درد از این نظر مشابه هستند که رشته های عصبی یکسانی این دو سیگنال را به مغز ما ارسال می کنند.
اما کدام محرک ها می توانند سبب خارش پوست ما شوند ؟ همانطور که گفتم در بسیاری از موارد علت خارش پوست مشخص نیست. اما در زیر به عواملی که بیشترین تاثیر را در ایجاد خارش پوست دارند اشاره می کنم.
خشکی پوست
یکی از دلایل خارش پوست ، خشکی بیش از حد آن است. خشکی پوست به ویژه در زمستان و در مکان هایی که هوا سرد و خشک است تشدید می شود. بعلاوه این مشکل با افزایش سن نیز بیشتر می شود.
برای رفع خارش خشکی پوست می توانید بعد از دوش گرفتن و در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است، از مرطوب کننده مناسب برای پوست خود استفاده کنید. سعی کنید در طول روز مایعات فراوان بنوشید تا بدن خود را مرطوب نگه دارید . زمان کمتری را در فضای حمام بمانید و از آب بسیار داغ اجتناب کنید.
بثورات پوستی
اگر متوجه بثورات پوستی در قسمت هایی از بدن خود شدید، احتمالاً مشکل از پوست شماست. در این موارد، خارش پوست ممکن است به دلایل زیر باشد:
عفونت های قارچی و باکتریایی مانند زرد زخم و التهاب یا عفونت فولیکول مو در پوست (فولیکولیت).
نیش حشرات
گاهی اوقات خارش پوست به دلیل نیش حشرات است. گاهی تشخیص نیش حشرات مانند زنبور یا پشه آسان است . با این حال، تشخیص نیش ساس و کنه دشوارتر خواهد بود . زیرا نیش این حشرات شبیه بثورات پوستی است. اگر خزیدن و خارش را روی پوست سر یا موهای ناحیه تناسلی تجربه کردید، ممکن است شپش علت آن باشد.
درماتیت آتوپیک یا اگزما
با این بیماری، لکه های خشک، پوسته پوسته یا جوش های برجسته روی پوست خود مشاهده می کنید. علت اگزما هنوز مشخص نیست، اما خارش پوست همراه با اگزما شدید است. کودکانی که سابقه خانوادگی آسم یا آلرژی دارند بیشتر در معرض اگزما هستند. برخی از آلرژی های غذایی و محرک های پوستی اگزما را بدتر می کنند.
پسوریازیس (بیماری پوست صدف ها)
در این بیماری، بدن شما سلول های پوستی زیادی تولید می کند. این سلول ها روی سطح پوست تجمع می یابند و زمینه ضخامت و خارش پوست را فراهم می کند . علت پسوریازیس فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن است و تا کنون درمانی برای آن شناخته نشده.
بارداری
از هر ۱۰ زن باردار بیش از یک نفر با مشکل خارش پوست در دوران بارداری مواجه است. علل این مشکل از بثورات بی ضرر تا شرایط جدی تر متغیر است.
داروها و بیماری ها
گاهی برخی از داروها (حتی بدون علائم بثورات و سوزش) باعث خارش پوست شما می شوند. مثلا برخی از داروهای فشار خون بالا به نام مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) می تواند در پوست ایجاد خارش کند.
همچنین مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری و روان پریشی می تواند باعث عوارضی همچون خارش مرضی در موست شود. از طرفی گاها خارش پوست نشانه بیماری های جدی تری است . از جمله این بیماری ها می توان به بیماری کلیوی ، بیماری کبدی ، مشکلات تیروئید ، برخی از سرطان ها، به ویژه بیماری هوچکین ، دیابت ، کمبود آهن و ویروس HIV اشاره کرد.
لازم به ذکر است که خارش ممکن است پس از درمان برخی از این بیماری ها شروع شود. گاهی اوقات خارش پوست از عوارض دیالیز، شیمی درمانی و پرتودرمانی است.
روش های پیشگیری و درمان خارش پوست
صادقانه بگویم، از آنجایی که ممکن است علت خارش ناشناخته باشد، روش درمانی خاصی هم برای آن وجود ندارد. اما می توانید این اقدامات خودمراقبتی را برای تسکین موقت خارش امتحان کنید.
در گام اول سعی کنید علت خارش پوست خود را شناسایی کنید و از موارد یا موقعیت هایی که باعث آن می شود خودداری کنید.
روزانه پوست خود را مرطوب کنید
حداقل یک بار در روز یک مرطوب کننده ضد حساسیت و بدون عطر روی پوست آسیب دیده بمالید.
از کرم، لوسیون یا ژل های حاوی کورتون استفاده کنید
استفاده کوتاه مدت از کرم کورتیکواستروئیدی بدون نسخه می تواند به طور موقت خارش، قرمزی و التهاب را تسکین دهد. همچنین می توانید از لوسیون کالامین یا کرم های حاوی منتول یا کپسایسین یا یک بی حس کننده موضعی (مانند پراموکسین) استفاده کنید.
تا حد امکان از خاراندن پوست خود بپرهیزید.
اگر نمی توانید خاراندن پوست خود را متوقف کنید، ناحیه خارش را بپوشانید. ناخن های خود را کوتاه کنید و شب ها دستکش بپوشید.
دوش بگیرید.
طبق آخرین مقالات معتبر پزشکی ، بهترین دمای آب برای حمام ، آب ولرم است . با این وجود برخی از مبتلایان به خارش مزمن پوست می گویند که دوش آب گرم علائم خارش پوست را برای چند ساعت کاهش می دهد. برخی دیگر می گویند که دوش آب سرد به بهبود خارش پوست آنها کمک می کند.
کاهش استرس
استرس می تواند خارش پوست را بدتر کند. مشاوره، رفتار درمانی، طب سوزنی، مدیتیشن و یوگا از راه های کاهش استرس هستند.
داروهای آلرژی بدون نسخه را امتحان کنید.
برخی از این داروها مانند دیفن هیدرامین می توانند باعث خواب آلودگی شما شوند. اگر به دلیل خارش پوست نمی توانید بخوابید، می توانید از این دارو در شب استفاده کنید.
لباس سبک با پارچه نخی بپوشید
این کار باعث خنک نگه داشتن پوست و کاهش خارش می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اکثر ما حداقل یک بار در زندگی خود خارش پوست را تجربه کرده ایم. اما گاهی اوقات خارش روی پوست طولانی و آزاردهنده می شود.
دقو کنید اگر خارش پوست شما بیش از دو هفته طول کشید و با اقدامات خودمراقبتی بهبود نیافت ، اگر این خارش خیلی شدید بود و مانع خواب شما شد و یا به طور ناگهانی دچار خارش ناگهانی و بدون علت شدید ، حتما به پزشک مراحعه کنید.
فراموش نکنید که اگر از داروهای بدون نسخه استفاده می کنید و خارش پوست شما درمان نشد و به مدت سه ماه ادامه داشت، برای بیماری های پوستی به متخصص پوست و برای سایر بیماری ها به متخصص داخلی مراجعه کنید.
