روزاسه یا آکنه روزاسه یک بیماری شایع پوستی است و به آن آکنه بزرگسالان نیز می گویند. این بیماری پوستی با علائمی همراه است از جمله قرمزی و پرخونی عروق پوست صورت و یا درگیری چشم ها در روزاسه چشمی.
بهتر است بدانید که روزاسه با آکنه و راش لوپوس بسیار متفاوت است. این بیماری مسری نیست اما لازم است با علائم و روش های پیشگیری و درمان آن آشنا شویم. من فاطمه حبشی هستم و در ادامه به بررسی آکنه روزاسه ، دلایل ، علایم و روش های پیشگیری و درمان آن خواهم پرداخت. در دوره آموزش پاکسازی پوست نیز به طور کامل در این مورد تدریس می کنم.
روزاسه پوستی چیست؟
آکنه روزاسه یک بثورت پوستی شایع صورت است که با قرمزی، تلانژکتازی (برآمدگی رگ‌های خونی در پوست)، قرمزی و پاپول‌ها و پوسچول‌ها مشخص می‌شود. بنابراین می توان گفت که این بیماری دارای دو بخش اصلی است:
قسمت التهابی: این قسمت باعث ایجاد پاپول و جوش در پوست صورت می شود.
قسمت عروقی: این قسمت باعث التهاب و قرمزی پوست صورت می شود.
علت بروز روزاسه چیست؟
بیماران مبتلا به این بیماری پوستی معمولا بالای ۳۰ سال سن دارند، بنابراین به آن آکنه بزرگسالان نیز می گویند، البته باید بدانید که روزاسه در کودکان نیز ممکن است رخ دهد. علت روزاسه ناشناخته است.
علائم و نشانه های آکنه روزاسه پوست صورت
علائم پوستی شامل بثورات و ضایعات روی پیشانی، گونه ها، بینی و اطراف چشم ها (روزاسه چشمی) است. در این بیماری قرمزی یا اریتم پوست صورت و پرخونی عروقی به صورت تلانژکتازی وجود دارد. تعداد پاپول ها و پوسچول ها معمولا کمتر از ۱۰ عدد است اما در موارد شدید بیماران دارای تعداد زیادی جوش، تلانژکتازی، اریتم منتشر، پوست چرب و ادم یا تورم بینی و گونه ها هستند.
التهاب مزمن و عمیق بینی منجر به ضخیم شدن غیرقابل برگشت پوست بینی و بزرگ شدن آن می شود که به آن رینوفیما می گویند و بیشتر در آقایان رخ می دهد. در موارد نادر، پاپول ها ممکن است پوست سر، پشت و اندام های فوقانی و تحتانی را نیز درگیر کنند.
فرآیند روزاسه به چهار مرحله تقسیم می شود. در مرحله اول قرمزی گذرایی ایجاد می شود که خود به خود یا تحت تأثیر عوامل تشدید کننده ایجاد می شود و پس از مدتی فروکش می کند. در مرحله دوم این قرمزی پوست ادامه دار می شود. در مرحله سوم، قرمزی مداوم صورت همراه با جوش های متورم و گاهی چرکی ظاهر می شود.
مرحله چهارم این بیماری نیز شامل رینوفیما است که به بزرگ شدن غدد چربی زیر پوست در ناحیه گونه و بینی می انجامد و باعث تورم غیرطبیعی بینی و گونه ها می شود. این بدشکلی و برآمدگی ضخیم خصوصا در نیمه پایینی بینی به وضوح قابل مشاهده است. توجه داشته باشید که سه مرحله اول در زنان دیده می شود و مرحله چهارم در مردان شایع تر است.
روزاسه چشمی چیست؟
روزاسه می تواند روی چشم ها تأثیر بگذارد و علائم چشمی ایجاد کند. این علائم عبارتند از:
تورم خفیف ملتحمه چشم همراه با درد و ناراحتی، احساس جسم خارجی در چشم و اشک ریزش ، پرخونی ملتحمه ، درگیری پلک به شکل تلانژکتازی، بلفاریت، کراتوپاتی سطحی نقطه‌ای و نفوذ، نازک شدن و عروقی شدن قرنیه چشم ها.
روزاسه چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص بیماری بر اساس معاینه بالینی مشخص می شود و معمولاً نیازی به آزمایش نیست. اما اگر ضایعات غیرعادی باشند و علائم معمول بیماری را ایجاد نکنند، کشت باکتریایی برای رد فولیکولیت انجام می شود.
همچنین اگر ضایعات پوسته باشند، آزمایش هیدروکسید پتاسیم برای بررسی کرم حلقوی (عفونت قارچی پوست) انجام می شود.
تفاوت روزاسه، لوپوس و آکنه چیست؟
بیوپسی ممکن است برای بررسی لوپوس و افتراق آن از روزاسه انجام شود. علاوه بر این، لوپوس یک بیماری سیستمیک است و معمولاً علائم غیر جلدی نیز دارد. آنتی بادی های ANA در لوپوس مثبت هستند اما معمولا در روزاسه مثبت نیستند.
در مورد تفاوت روزاسه و آکنه باید گفت که کومدون ها (سرسفیدهای کوچک) در روزاسه وجود ندارند اما در آکنه به وفور یافت می شوند. همچنین سابقه و سن بیمار در افتراق این دو بیماری بسیار کمک می کند.
سیر و پیش آگهی بیماری چگونه است؟
خوردن غذاها و نوشیدنی های گرم، نوشیدن الکل (شراب قرمز)، یا قرار گرفتن در معرض گرما و نور خورشید می تواند روزاسه را بدتر کند. بنابراین به بیماران توصیه می شود از مصرف این محصولات خودداری کنند. این بیماری مزمن است و چندین سال ادامه دارد. در این مدت بیماری می تواند رشد ناگهانی داشته باشد و یا علائم به تدریج ظاهر شوند.
درمان روزاسه پوست
رژیم غذایی و لوازم آرایشی
بیمار باید از نوشیدنی ها و غذاهای تند و تند و همچنین الکل و شراب قرمز پرهیز کند. این غذاها بیماری را بدتر می کنند.
اجتناب از نور خورشید در این بیماری قاعده است و بیمار باید از ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کند. همچنین کرم پودرهای آرایشی با پایه سبز رنگ قرمزی این ضایعات را می پوشانند.
داروهای موضعی
ژل یا محلول مترونیدازول (مانند متروژل) می تواند برای درمان روزاسه با مترونیدازول استفاده شود.لوسیون سولفاستامید و گوگرد همراه با مترونیدازول موضعی بسیار مؤثر است. همچنین استفاده از سولفاستامید و گوگرد (Sulfacet-R یا AVAR) برای پوست های چرب بسیار مفید است. این دارو به صورت رنگی و بی رنگ موجود است. AVAR به صورت کرم یا ژل موجود است. یک محصول سبز خاص از AVAR به شکل کرم و ژل می تواند قرمزی پوست را پنهان کند.
ژل کلیندامایسین (Clindagel) یا استفاده از محلول ها، تامپون ها یا لوسیون های کلیندامایسین و اریترومایسین نیز مؤثر است.
در طی یک دوره ۲ تا ۴ هفته ای درمان با آنتی بیوتیک های خوراکی با دوز بالا، جوش ها معمولاً کنترل می شوند. در بسیاری از موارد، این حالت به مقادیر کمتر پاسخ می دهد. مترونیدازول خوراکی با دوز ۲۵۰ میلی گرم در موارد مقاوم قابل استفاده است.
صابون مناسب
استفاده از صابون های مناسب می تواند در درمان این بیماری بسیار مؤثر باشد. صابون های حاوی ۱۰ درصد سولفاستامید و ۵ درصد گوگرد بهترین صابون برای درمان روزاسه محسوب می شوند.
درمان روزاسه چشمی
علائم چشمی این بیماری با آنتی بیوتیک های خوراکی درمان می شود. پس از بهبود بیماری، مصرف داروها باید قطع یا به تدریج قطع شود. میزان پاسخ پس از درمان قابل پیش بینی نیست. بیماری عود کننده باید درمان شود، پس از آن مقدار دارو باید به تدریج کاهش یابد و به حداقل برسد که کنترل کافی را فراهم کند. برای موارد مزمن و عود کننده یا مواردی که به درمان پاسخ نمی دهند، داروهای ایزوترتینوئین مانند آکوتان، روآکوتان یا دکوتان باید به مدت ۲۰ هفته استفاده شود.
درمان رینوفیما با لیزر
رینوفیما با جراحی الکتریکی (الکتروجراحی)، جراحی لیزر دی اکسید کربن و جراحی پلاستیک درمان می شود.
نکات مهم در مورد روزاسه
در موارد نادر، این بیماری می تواند با ضایعات گرانولوماتوز به نام روزاسه گرانولوماتوز، بسیار شبیه به لوپوس یا سارکوئیدوز ظاهر شود. بیماران ممکن است ادم یا تورم طولانی مدت صورت را تجربه کنند. تحقیقات زیادی تاثیر ژل کروموفوریک همراه با فتوتراپی را در درمان این بیماری تایید کرده است.
اگر بیمار پس از درمان طولانی مدت با استروئیدهای موضعی مصرف این کرم را قطع کند، ضایعات پوستی مشابه این بیماری که روزاسه استروئیدی نامیده می شود ایجاد می شود. در نتیجه، تشدید سریع و شدید با پاپول و پوسچول رخ می دهد. در آن زمان بیمار دوباره مصرف داروی مسبب را از سر می گیرد و در نتیجه این چرخه معیوب تکرار می شود.ـ
